Η αλλαγή του κλίματος και της διάρκειας της ημέρας καθώς το καλοκαίρι φεύγει και μπαίνουμε στο φθινόπωρο, και αργότερα στον χειμώνα, μπορεί να έχει επιπτώσεις στη διάθεσή μας. Καθώς οι εξωτερικές αλλαγές στον καιρό δεν είναι κάτι που βρίσκεται στον έλεγχό μας αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις τυχών αρνητικές τους επιπτώσεις είναι να προσαρμοστούμε σε αυτές.
Πιθανώς να έχετε παρατηρήσει την επίδραση που έχει στη διάθεσή σας μια μέρα με συννεφιά και περιορισμένη ηλιοφάνεια. Ίσως αισθανθήκατε την ενέργειά σας να μειώνεται και παράλληλα να μειώνονται οι ρυθμοί της δραστηριότητάς σας. Ακόμα, μπορεί να σας έκανε να ανακαλέσατε δυσάρεστες σκέψεις ή αναμνήσεις που είχαν καιρό να σας απασχολήσουν, με αποτέλεσμα να χαλάσει η διάθεσή σας.
Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα αυτά δεν σημαίνουν ότι βρισκόσαστε στα πρόθυρα μιας καταθλιπτικής περιόδου. Μπορούν παρά όλα αυτά να χρησιμεύσουν σαν καμπανάκια που μας ειδοποιούν ότι παράλληλα με τον καιρό αρχίζει να αλλάζει κάτι μέσα μας, το οποίο καλό θα ήταν να μην αγνοήσουμε. Άλλωστε η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη, δηλαδή όσο πιο νωρίς δράσουμε τόσο περισσότερο μειώνουμε τις πιθανότητες η αλλαγή στη διάθεσή μας να μας “πάρει από κάτω”.
Κατά αρχήν είναι σημαντικό να διατηρήσετε “ζεστές” τις διαπροσωπικές σας σχέσεις. Σε περίπτωση πεσμένης διάθεσης καλό θα ήταν να αποφύγετε την απόσυρση και το κλείσιμο στον εαυτό σας καθώς η διαδικασία της ενδοσκόπησης μπορεί να φέρει στην επιφάνεια σκέψεις και συναισθήματα που είναι δύσκολο να διαχειριστείτε από μόνοι σας την περίοδο αυτή.
Το να μιλήσετε σε κάποιον που ενδιαφέρεται για εσάς και είναι πρόθυμος να σας ακούσει μπορεί να επιφέρει μια ψυχική ανάταση που, έστω και προσωρινά, θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την δυσμενή συγκυρία μέσα από ένα πιο θετικό και αισιόδοξο πρίσμα.
Κατά δεύτερον, είναι σημαντικό να μεριμνήσετε για την φροντίδα του εαυτού σας μέσω της σωματικής άσκησης και της υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής. Έστω και λίγα λεπτά ελαφριάς σωματικής άσκησης σε καθημερινή βάση μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε ευεξία και να ανεβάσουν τα επίπεδα της ενέργειάς σας.
Ακόμα και αν η άσκηση δεν είναι η αγαπημένη σας ασχολία μπορείτε να την προσαρμόσετε στις δικές σας προτιμήσεις για να την κάνετε πιο ενδιαφέρουσα και δελεαστική. Πάντως είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι οποιαδήποτε μορφή άσκησης και αν επιλέξετε, είτε αυτή είναι το περπάτημα στη γειτονιά είτε κάποιο άθλημα ή το γυμναστήριο, θα πρέπει να γίνεται σε τακτική βάση ώστε να αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Όσων αφορά στο διαιτολόγιό σας, μπορείτε να το εμπλουτίσετε με εποχιακά αγαθά παράλληλα με τη διατήρηση ισορροπίας στον αριθμό των ημερήσιων γευμάτων αλλά και στην ποσότητα φαγητού που καταναλώνετε. Η κατανάλωση εποχιακών φρούτων όπως το σταφύλι, τα μήλα, τα ρόδια, τα ακτινίδια και τα αχλάδια, καθώς και λαχανικών όπως το μπρόκολο, το σπανάκι, τα πράσινα φασόλια και τα πράσα, μπορούν να σας γεμίσουν ενέργεια σε συνδυασμό με μια δίαιτα που θα περιέχει την απαραίτητη δόση πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπαρών για τον οργανισμό σας.
Παρά όλες τις προληπτικές ενέργειες μπορεί να παρατηρήσετε πως η πεσμένη διάθεση συνεχίζει να σας στοιχειώνει τις συννεφιασμένες φθινοπωρινές και χειμερινές ημέρες σε βαθμό που επηρεάζονται σημαντικοί τομείς της ζωής σας όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις και η εργασία. Σε αυτήν την περίπτωση πιθανώς βιώνετε τα συμπτώματα αυτού που ονομάζεται εποχιακή διαταραχή της διάθεσης.
Τα αίτια της πτώσης στην διάθεσή σας ίσως τελικά να έχουν πιο βαθιές ρίζες στον ψυχισμό σας από ότι αρχικά περιμένατε. Και πάλι δεν υπάρχει λόγος να αγχωθείτε περαιτέρω υποθέτοντας ότι είστε προβληματικοί ή ότι φταίτε για την κατάστασή σας, κάτι που μπορεί να σας δημιουργήσει ανεπιθύμητες ενοχές.
Από την άλλη καλό θα ήταν να μην αγνοήσετε το μήνυμα που σας στέλνει η εσωτερική σας φωνή. Πέραν της εμφανούς επίδρασης του καιρού είναι πιθανόν να έχουν αναδυθεί κάποια ψυχικά βάρη τα οποία τις ηλιόλουστες ημέρες του καλοκαιριού σας ήταν πιο εύκολο να τα κρατήσετε μακριά από το συνειδητό επίπεδο. Τώρα λοιπόν ήρθε η ώρα να τα αντιμετωπίσετε έστω και εάν αισθάνεστε ανήμποροι να το πράξετε αυτό χωρίς τη βοήθεια ενός ειδικού.
Το να επικοινωνήσετε με έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να είναι η αρχή της από κοινού σας συμφωνίας σε ένα θεραπευτικό σχέδιο που να ανταποκρίνεται στις προσωπικές σας ανάγκες. Μην ξεχνάτε ότι η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία που δεν σας δεσμεύει παρά μόνο στον βαθμό που θέλετε να εμπλακείτε σε αυτή, και επίσης ότι είναι απόλυτα εμπιστευτική.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα νιώσετε τη διάθεσή σας να χαλάει μαζί με τις μεταβολές του καιρού θυμηθείτε ότι έχετε μια πληθώρα από επιλογές ώστε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση ψύχραιμα και με αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, είναι μια καλή ευκαιρία να αποδείξετε στον εαυτό σας ότι μπορείτε να ανταπεξέρχεστε στις δύσκολες συνθήκες και να βελτιώσετε την ικανότητά σας να προσαρμόζεστε σε αυτές χωρίς φόβο και μοιρολατρία.
Αναστάσιος Λομβαρδέας
Ψυχολόγος
MSc Ψυχολογία της Υγείας