Ο όρος ειδικές μαθησιακές δυσκολίες αναφέρεται σε σημαντικές δυσκολίες που συναντάει το άτομο στην εκμάθηση και χρήση των ικανοτήτων της ακρόασης, της ομιλίας, της ανάγνωσης, της γραφής, του συλλογισμού και των μαθηματικών. Οι δυσκολίες αυτές υπάρχουν ανεξαρτήτως ηλικίας αλλά είναι πιο εμφανής κατά τη διάρκεια της σχολικής περιόδου, ό που οι συγκεκριμένες ικανότητες δοκιμάζονται σε καθημερινό επίπεδο μέσα από τη μελέτη, τη σχολική επίδοση και τον συνεχή έλεγχο γνώσεων. Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
1. Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία Ανάγνωσης (Δυσλεξία) όπου το παιδί παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες στην αναγνωστική ικανότητα σε σχέση με αυτό που είναι αναμενόμενο για την ηλικία του και το σχολικό του επίπεδο.
2. Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία Γραφής και Γραπτής Έκφρασης όπου το παιδί παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες στην γραφή και τη γραπτή έκφραση σε σχέση με αυτό που είναι αναμενόμενο για την ηλικία του και το σχολικό του επίπεδο.
3. Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία Μαθηματικών όπου το παιδί παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες στην επίδοση του στα μαθηματικά σε σχέση με αυτό που είναι αναμενόμενο για την ηλικία του και το σχολικό του επίπεδο.
Τα παιδιά που έχουν τέτοιου είδους δυσκολίες, παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση μεταξύ των νοητικών τους ικανοτήτων και της σχολικής τους επίδοσης. Δηλαδή, ενώ είναι έξυπνα παιδιά, η σχολική τους επίδοση είναι συνήθως πολύ χαμηλή έστω και αν μελετούν τις ώρες που θα έπρεπε για την τάξη τους.
Τι προκαλεί τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες
Σύμφωνα με τις έρευνες οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες υπάρχουν εκ γενετής και οφείλονται σε κάποια δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Πιστεύεται, ότι τα άτομα που παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες έχουν διαφορετικούς μηχανισμούς επεξεργασίας ερεθισμάτων και πληροφοριών.
Αντιμετώπιση
Από τη στιγμή που έχουν διαγνωστεί οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες στο παιδί και έχουν αποκλειστεί άλλα αίτια για την κακή σχολική επίδοση όπως νοητική στέρηση και υπερκινητικότητα/διάσπαση προσοχής, φτιάχνεται ένα ατομικό πλάνο αντιμετώπισης σύμφωνα με τις δυσκολίες που παρουσιάζει το συγκεκριμένο παιδί.
Από τη στιγμή που τα αίτια των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών είναι γενετικά δεν υπάρχει κάποια θεραπεία που να τα εξαλειφθεί τελείως, αλλά μέσα από ένα ατομικό και οργανωμένο πλάνο παρέμβασης διδάσκονται στο παιδί τρόποι διαχείρισης του συγκεκριμένου προβλήματος, ενδυναμώνονται οι αδύναμοι τομείς και μαθαίνουν άλλες, πιο αποτελεσματικές, τεχνικές για να λαμβάνουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες.
Επιπλέον τα σχολεία έχουν πλάνο υποστήριξης για τους μαθητές με τέτοιου είδους δυσκολίες και η συνεργασία του δασκάλου θεωρείτε πολύ σημαντική.
Χαρακτηριστικά Ειδικών μαθησιακών Δυσκολιών
Για να μπορέσει να γίνει ολοκληρωμένη εκτίμηση από έναν ειδικό θα πρέπει το παιδί να έχει τελειώσει την 2η τάξη του δημοτικού σχολείου, έτσι ώστε να έχει κατακτήσει τις βασικές γνώσεις ανάγνωσης και γραφής. Κάποια χαρακτηριστικά των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών είναι :
· η δυσκολία στην ανάγνωση, δηλαδή το παιδί είτε συλλαβίζει είτε διαβάζει ένα γράμμα τη φορά
· η δυσκολία στη αποτύπωση κειμένου στο χαρτί, δηλαδή ενώ το παιδί μπορεί να εκφράσει με σαφήνεια μια άποψη, δεν μπορεί να την αποτυπώσει σε γραπτό κείμενο
· να υπάρχουν πολλά ορθογραφικά λάθη στο γραπτό λόγο του παιδιού
· η γραφή του παιδιού να μην είναι καθαρή, δηλαδή να γράφει πάνω ή κάτω από τη γραμμή, να γράφει χωρίς να κρατάει αποστάσεις μεταξύ των λέξεων ή τα γράμματα του να μην είναι ευδιάκριτα
· να μπερδεύει το παιδί συλλαβές στη χρήση προφορικού και γραπτού λόγου π.χ. πακάκι αντί για καπάκι
· η δυσκολία στο να αναγνωρίσει ή να αναγνώσει αριθμητικά σύμβολα
· να συναντάει το παιδί μεγάλη δυσκολία όταν πρέπει να υπολογίσει χρόνο και αποστάσεις
· ενώ το παιδί μελετάει στο σπίτι, η απόδοση του στο σχολείο δεν είναι καλή
Αν παρατηρείτε κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά στο παιδί σας, θεωρείτε σημαντικό να γίνει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση το συντομότερο δυνατόν έτσι ώστε να μην κλονιστεί σημαντικά και ανεπανόρθωτα η σχέση του παιδιού με το σχολείο και τη μάθηση.