ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ – Το αισθητηριακό παιχνίδι και τα οφέλη του (για όλους μας)

Καλοκαιράκι. Ας υποθέσουμε ότι είτε φύγετε για διακοπές – είτε όχι σίγουρα θα έχετε περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σας και μερικές ευκαιρίες για βόλτα στην παραλία.

Το καλοκαίρι είναι μια καλή ευκαιρία για να φέρουμε τα παιδιά μας πιο κοντά στη φύση και να τους προσφέρουμε πολύτιμες εμπειρίες εξερεύνησης και αισθητηριακού παιχνιδιού. Έχοντας περισσότερο ελεύθερο χρόνο, χωρίς τις απαιτήσεις του σχολείου, μικροί και μεγάλοι έχουμε την ευκαιρία να αφιερώσουμε ώρες ολόκληρες σε εξωτερικές δραστηριότητες που ξυπνούν τις αισθήσεις και ενισχύουν τη σύνδεσή μας με το περιβάλλον.

Η φύση, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, γίνεται ένα απέραντο εργαστήρι εξερεύνησης και παρατήρησης. Η άμμος στην παραλία, τα βότσαλα, τα κοχύλια, τα δέντρα, τα λουλούδια και το νερό αποτελούν τα πιο κατάλληλα υλικά για ατελείωτο παιχνίδι. Σκαλίζοντας την άμμο, χτίζοντας κάστρα ή δημιουργώντας μονοπάτια με πετρούλες, τα παιδιά χρησιμοποιούν τη φαντασία τους και αναπτύσσουν τη λεπτή κινητικότητα και τη δημιουργικότητά τους. Ταυτόχρονα, παίζοντας με το νερό, είτε στη θάλασσα είτε σε μια μικρή λεκάνη ή ποτιστήρι, δροσίζονται και μαθαίνουν να συνεργάζονται, να μοιράζονται και να αναπτύσσουν βασικές δεξιότητες φυσικής και μαθηματικών (όπως το γέμισμα και το άδειασμα δοχείων, η μεταφορά και η καταγραφή).

Οι αισθητηριακές εμπειρίες αυτές δεν περιορίζονται μόνο στο άγγιγμα. Τα παιδιά μάθουν να ακούν τους ήχους της φύσης – το κύμα, τον αέρα, το θρόισμα των φύλλων, το κελάηδισμα των πουλιών. Μυρίζουν το γιασεμί, τη θάλασσα, τα φρεσκοκομμένα φρούτα. Βλέπουν τα χρώματα της ανατολής και του ηλιοβασιλέματος και παρατηρούν μικροσκοπικές λεπτομέρειες σε πεταλούδες, σκαθάρια, ακόμα και στα μικροσκοπικά κοχύλια. Τόσα μικρά πράγματα που μας προσφέρει το slow living το οποίο δεν μπορούμε να απολαύσουμε τον χειμώνα.

Βιώνoντας όλα αυτά μέσα από το παιχνίδι, τα παιδιά αναπτύσσουν πιο στενούς δεσμούς με τα φυσικά στοιχεία του κόσμου μας, καλλιεργούν την αγάπη για το περιβάλλον και νιώθουν ελεύθερα να εκφραστούν και να δημιουργήσουν. Το καλοκαίρι, λοιπόν, είναι η ιδανική ευκαιρία για να τους προσφέρουμε ανεμπόδιστο παιχνίδι, αισθητηριακές εμπειρίες και αξέχαστες στιγμές κοντά στη φύση – στιγμές που μένουν για πάντα ζωντανές στη μνήμη τους.

Το αισθητηριακό παιχνίδι, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, δεν συμβάλλει μόνο στη σωματική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών, αλλά διαδραματίζει κεντρικό ρόλο και στην ψυχική τους χαλάρωση. Η επαφή με τα φυσικά υλικά, όπως η άμμος, τα βότσαλα και το νερό, δημιουργεί ένα ασφαλές πεδίο στο οποίο το παιδί μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα και να αποβάλει το άγχος της καθημερινότητας.

Πώς το αισθητηριακό παιχνίδι βοηθά στη χαλάρωση:

• Αποφόρτιση από το στρες: Η επαφή με τη γη, το νερό και τα φυσικά ερεθίσματα δρα καταλυτικά στη μείωση του άγχους, καθώς συνδέει το παιδί με το παρόν και την απλότητα της φύσης.

• Ρυθμική επανάληψη κινήσεων: Παιχνίδια όπως το σκάλισμα της άμμου ή το γέμισμα-άδειασμα δοχείων με νερό έχουν επαναληπτικό χαρακτήρα που λειτουργεί ηρεμιστικά, επιτρέποντας τη συγκέντρωση στο εδώ και τώρα.

• Πολυαισθητηριακή εμπειρία: Η ενεργοποίηση πολλών αισθήσεων παράλληλα οδηγεί σε μια μορφή «φυσικού διαλογισμού», μειώνοντας τις εντάσεις και προσφέροντας βαθιά χαλάρωση.

• Αυτορρύθμιση: Τα παιδιά, παίζοντας ελεύθερα στη φύση, μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, ενισχύοντας τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και αυτοπεποίθηση.

• Κοινωνική υποστήριξη: Το συλλογικό παιχνίδι δημιουργεί δεσμούς και ενισχύει το αίσθημα του «ανήκειν», που αποτελεί βασικό πυλώνα της ψυχικής ευεξίας.

  
  

Η αίσθηση της ελευθερίας και της χαλάρωσης που βιώνει το παιδί μέσα από το ανέμελο, αισθητηριακό παιχνίδι στη φύση, όχι μόνο τροφοδοτεί δημιουργικές και εκπαιδευτικές διαδικασίες, αλλά προσφέρει ασύγκριτα οφέλη στη ψυχική ισορροπία και τη συνολική ευεξία του. Με αυτό τον τρόπο, το καλοκαίρι μετατρέπεται σε μια ευκαιρία για βαθιά και ουσιαστική επαναφόρτιση ψυχικής ενέργειας, τόσο για τα παιδιά όσο και για την οικογένεια γενικότερα.

Πέρα από το όφελος που προσφέρει στα παιδιά, το αισθητηριακό παιχνίδι με την άμμο είναι εξίσου ευεργετικό και για εμάς τους ενήλικες. Η ζεστή, γνώριμη υφή της άμμου στα χέρια μας, η αίσθηση της ελευθερίας και το παιχνίδι χωρίς πρόγραμμα ή στόχο ξυπνούν μνήμες από τα δικά μας ανέμελα καλοκαίρια της παιδικής ηλικίας. Αυτό το παιχνίδι γίνεται μια γέφυρα ανάμεσα σε γενιές, φέρνοντάς μας πιο κοντά στα παιδιά μας, αλλά και δίνοντάς μας την ευκαιρία να επανασυνδεθούμε με το παιδί που κρύβουμε μέσα μας.

Παίζοντας μαζί τους στην άμμο, όχι μόνο τους προσφέρουμε ουσιαστικό χρόνο και ενίσχυση της σχέσης γονιού-παιδιού, αλλά δίνουμε και στον εαυτό μας τη δυνατότητα να χαλαρώσει, να ξεχάσει για λίγο τις έγνοιες της καθημερινότητας και να απολαύσει τη χαρά του απλού, δημιουργικού παιχνιδιού. Το κοινό αισθητηριακό παιχνίδι δρα σαν «ψυχικό αντίδοτο» στο στρες της ενηλικίωσης, βοηθώντας μας να αντλήσουμε ευχαρίστηση, να ηρεμήσουμε και να απολαύσουμε αυθεντικές στιγμές μέσα στη φύση, πάντα πλάι στους αγαπημένους μας.

Ας αδράξουμε αυτή την ευκαιρία και ας αφεθούμε όλοι μαζί, μικροί και μεγάλοι, στη χαρά της καλοκαιρινής εξερεύνησης και του φυσικού παιχνιδιού!

Χρύσα Τσουκαλά

Παιδαγωγός – Παιγνιοθεραπεύτρια