Αφήνοντας πίσω μας το καλοκαίρι και κρατώντας μαζί μας τις αναμνήσεις που δημιουργήσαμε, κάνουμε τα πρώτα βήματα στη νέα σχολική χρονιά. Αν και για τον καθένα αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία, ανάλογα την ηλικία του παιδιού και την τάξη που θα παρακολουθήσει, υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που θα βοηθήσουν να πετύχουμε μια ομαλή επιστροφή στους ρυθμούς της καθημερινότητας.
1. Διατηρούμε σταθερό πρόγραμμα:
Η ύπαρξη ρουτίνας είναι απαραίτητη για τα παιδιά, καθώς τα βοηθάει να νιώθουν ασφαλή και οργανωμένα. Ορίζουμε λοιπόν το χρόνο του μεσημεριανού και του βραδινού φαγητού και την ώρα του ύπνου τα οποία βοηθούν στην εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού των παιδιών, και των ενδιάμεσων δραστηριοτήτων ή του ελεύθερου χρόνου μετά το σχολείο.
Θυμόμαστε πάντα να συζητάμε και με τα παιδιά όταν ορίζουμε κανόνες, ώστε να γνωρίζουν ότι η άποψή τους μετράει για εμάς, διατηρώντας παράλληλα σταθερά όρια.
2. Στοχεύουμε στην ήπια προσαρμογή:
Συζητάμε με τα παιδιά τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν στο καθημερινό πρόγραμμα σε σχέση με τους μήνες των διακοπών. Έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι τα παιδιά ανεξαρτήτου ηλικίας χρειάζονται περισσότερο χρόνο από τους ενήλικες ώστε να προσαρμοστούν στις αλλαγές, γι'αυτό και μπορεί να χρειαστεί να υπενθυμίσουμε κάποια πράγματα περισσότερες από μια φορές.
3. Διατηρούμε ένα ευέλικτο πρόγραμμα και δεν παραλείπουμε τον ελεύθερο χρόνο:
Στα πλαίσια της ήπιας προσαρμογής, καλό θα ήταν να μην φορτώσουμε υπερβολικά από την αρχή της χρονιάς το πρόγραμμα των παιδιών με εξωσχολικές δραστηριότητες. Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο ώστε να ξαναβρούν τους ρυθμούς τους και χρειάζεται να τους επιτρέψουμε το χρόνο και το χώρο για να γίνει αυτό, τοποθετώντας σταδιακά τα νέα ερεθίσματα.
Επιπλέον, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή μέσα στη χρονιά, θα πρέπει να θυμόμαστε την αναγκαιότητα της ύπαρξης ελεύθερου χρόνου και του ελεύθερου παιχνιδιού για τα παιδιά, πέρα από τις δομημένες δραστηριότητες, κάτι που τα βοηθάει να ξεκουράζονται πραγματικά, να ενδυναμώνεται η φαντασία και η δημιουργικότητά τους.
4. Περιορίζουμε τη χρήση της οθόνης:
Είναι πιθανό στη διάρκεια των διακοπών τα παιδιά να ασχολήθηκαν παραπάνω με υπολογιστή/tablet/κινητό. Ξεκινώντας τη σχολική χρονιά, συστήνεται ο περιορισμός του χρόνου που περνούν στις ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς επηρεάζεται η συγκέντρωσή τους αλλά και μειώνεται ο χρόνος που μπορούν να διαθέσουν σε κάποιο άλλο παιχνίδι ή ασχολία στον ελεύθερό τους χρόνο.
5. Πως συζητάμε σχετικά με το σχολείο:
Πολλές φορές ανυπομονούμε να μάθουμε πώς ήταν η μέρα του παιδιού στο σχολείο και έτσι φτάνουμε στο σημείο να το βομβαρδίζουμε με αμέτρητες ερωτήσεις αμέσως μετά την επιστροφή του στο σπίτι. Τότε, συνήθως το αποτέλεσμα είναι το αντίθετο από αυτό που θα θέλαμε, δηλαδή το να ανοίξουμε έναν δίαυλο επικοινωνίας με το παιδί. Είναι πιθανόν ότι εκείνο επεξεργάζεται ακόμη μέσα του την ημέρα που πέρασε και τα ερεθίσματα που δέχτηκε και μια άρνησή του να τα μοιραστεί απευθείας μαζί μας δεν οφείλεται στο ότι κάτι κρύβει, κάτι άσχημο έχει συμβεί ή δεν θέλει να ανοιχτεί σε εμάς, αλλά σε αυτή την επεξεργασία.
Άλλες φορές πάλι, επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στο μαθησιακό κομμάτι, παραλείποντας να ρωτήσουμε ή και να ακούσουμε από το παιδί για τα υπόλοιπα και εξίσου σημαντικά κομμάτια, όπως το πώς ένιωθε μέσα στην ημέρα του, τα παιχνίδια στο διάλειμμα και οι φίλοι του.
Σε κάθε περίπτωση, θυμόμαστε να δίνουμε χώρο στο παιδί ώστε να νιώθει άνετα να εκφραστεί και να έρθει σε εμάς για να μοιραστεί τα νέα του όταν εκείνο πλέον νιώθει ξεκούραστο και έτοιμο, κάτι το οποίο μπορούμε να επικοινωνήσουμε άμεσα από την πλευρά μας (“Όποτε θελήσεις, είμαι εδώ για να σε ακούσω”).
Κάθε εποχή έχει τις ιδιαιτερότητές της, φέρνει τις δικές της χαρές και προκλήσεις. Λαμβάνοντας υπόψιν τις ανάγκες όλων των μελών της οικογένειας, στοχεύουμε σε μια καλή επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ μας που θα προσφέρει σε όλους την ηρεμία και τη δύναμη που χρειαζόμαστε.
Βανέσσα Χατζηαντωνάκη
Ψυχοθεραπεύτρια-Θεραπεύτρια μέσω Παιχνιδιού